Witam Cię w pierwszym odcinku nowej serii zatytułowanej „Zrozum dziś”. Tytuł ten jest dwuznaczny, odnosi się bowiem do zrozumienia danych treści z obszaru kultury, języka „już dziś”, w tej chwili, bez odkładania na później. Drugim natomiast odczytaniem, nie mniej ważnym, jest sam cel tego cyklu, czyli zrozumienie otaczającego nas świata, współczesności=dziś, zwracając uwagę na wszelkiego rodzaju konteksty. Cykl ten jest dedykowany uczniom, w szczególności maturzystom.
W tym wpisie :
-> zastanowimy się nad pojęciem „mitologia”;
-> przypomnimy najpopularniejsze mity greckie oraz rzymskie;
-> przyjrzymy się śladom mitologii (Greków oraz Rzymian) w języku;
-> zobaczymy, gdzie dziś i w jaki sposób obecna jest mitologia.
W tym artykule znajdziesz linki do przydatnych stron, z których możesz skorzystać, rozwijając własne zainteresowania bądź powtarzając materiał do matury z języka polskiego.
Zacznijmy zatem przygodę!
Wielu z Was spotkało się już z mitologią i to nie raz. Może w książkach, które rodzice Wam czytali do snu lub podczas samodzielnej lektury, a może z pierwszym mitem zapoznaliście się w szkolnej ławce? A może Wasze pierwsze spotkanie z mitem wcale nie odbyło się poprzez tekst literacki, czy filmowy tylko na przykład przez reklamę, w której usłyszeliście imię nieustraszonego bohatera? Zachęcam Was do podzielenia się swoimi pierwszymi spotkaniami lub wspomnieniami z mitologią w komentarzu.
Czym jest mitologia?
Słownik języka polskiego podaje, że mitologia to: „dziedzina nauki zajmująca się badaniem mitów” lub „zbiór mitów jakiegoś ludu składający się na religię tego ludu„
Za to mit może oznaczać:
Więcej o mitach, ich funkcji oraz podziale przeczytacie tutaj.
Najpopularniejsze mity
W szkole skupiamy się na mitologii Greków oraz Rzymian, korzystając głównie z książki Jana Parandowskiego pt. „Mitologia”. Przynajmniej tak wynika z moich wspomnień, obserwacji oraz podstawy programowej. I nie ma co się dziwić tym wyborem, ponieważ język Parandowskiego jest prosty i jednocześnie atrakcyjny dla odbiorcy w każdym wieku. W niewielkim stopniu poznajmy mitologię Słowian, czy ludów Dalekiego Wschodu, dziś również nie poświęcimy im uwagi. Jak we wstępie zaznaczyłam – skupimy się na mitologii greckiej oraz rzymskiej.
Jeśli przygotowujesz się do matury z języka polskiego to warto sobie przypomnieć mity
a) greckie o:
*narodzinach świata *Ikarze i Dedalu *Demeter i Korze
*Orfeuszu i Eurydyce *Odyseuszu *Prometeuszu
*Tezeuszu *Heraklesie *Niobe
*Narcyzie *Syzyfie *Tantalu
*wojnie trojańskiej *Labdakidach (Edyp)
b) rzymskie o:
*wędrówce Eneasza
*powstaniu Rzymu
*ucieczce Sabinek
Przy powtórce, polecam skorzystać z wymienionej wyżej pozycji – „Mitologii” Parandowskiego. Zachęcam również do skorzystania ze strony poświęconej w całości starożytności.

Źródło:https://play.google.com/store/apps/details?id=air.com.tutotoons.app.greekgods
Ślady mitologii w języku
Mity wzbogaciły nie tylko naszą tradycję literacką, ale również nasz język. Pewnie nie raz usłyszeliście bądź użyliście wyrażenia: „syzyfowa praca”, „puszka Pandory” czy „jabłko niezgody”. Te wyrażanie to nic innego, jak związki frazeologiczne. Jeśli nie pamiętacie frazeologizmów zaczerpniętych z mitologii albo nie znacie ich znaczenia, to zachęcam do skorzystania z następujących stron: Strożytność.info, E-szkoła.
Obecność mitologii dziś
Mity są nie tylko obecne w naszym języku, ale również wciąż są niewyczerpanym źródłem inspiracji dla twórców. Są wykorzystywane przez: malarzy rzeźbiarzy, pisarzy, poetów, piosenkarzy, itd. Ba, mitologia okazała się nie tylko atrakcyjna dla artystów, ale również dla twórców reklam oraz przedsiębiorców. Zobaczcie sami, w jaki sposób można odwołać się do mitu, by zyskać miłe skojarzenia z materacem. Tak! Z materacem.
„Miłe skojarzenie” pojawi się u tych, którzy znają mit o Odyseuszu i pamiętają, że jego żona – Penelopa, mimo wielu lat rozłąki, pozostała wierna swojemu mężowi. A to tylko jeden z wielu komercyjnych wykorzystań mitu, ciekawa jestem, na co Wy się natknęliście – koniecznie podeślijcie w komentarzu!
Temat mitologii jest zbyt szeroki, jak na jeden wpis blogowy. Mam nadzieję, jednak że w jakimś stopniu informacje, które zawarłam, okazały się dla Was przydatne i że podzielicie się swoimi typami najciekawszych interpretacji mitologii. W kolejnych wpisach maturalnych pojawią się:
-> toposy, które obecne są w mitologii, a które można zestawić z innymi tekstami kultury (matura pisemna oraz ustna z języka polskiego).
Dla fanów klimatów mitologii mam coś extra:
1. Gra planszowa – Cyklady
2. Lista gier wideo z wątkami mitologicznymi (dla graczy w różnym wieku)
3. Inspirujące rozmowy na temat sztuki, nowe odczytania mitów, mity jako inspiracja dla artysty – wszystko to znajdziecie (w formie audycji radiowej!) na stronie Polskie Radio.
4. Nowe odczytania mitów: Grupa Filmowa Darwin: Dedal vs Ikar, Odys i koń trojański, mit o Edypie.
Propozycje książkowe – liczę na Waszą pomoc! Które pozycje książkowe bazujące na mitologii greckiej i rzymskiej polecilibyście?

10 Comments
Magnolia Pisze
Mity były moja pierwsza, ulubiona książka 🙂 To nie były mity Parandowskiego tylko takie bajki, świetnie pisane, czytałam oo kilka razy tylko by wychwycić zarciki narratora. Ta książka nauczyła mnie pisania wstępow! 🙂
Samanta Dryja
Pamiętasz może co to za książka była? Niesamowite, że książki mają taką moc i że mogą nas takich rzeczy nauczyć!
August Ciechociński
Kiedyś nauczyciele nie przedstawiali w tak ciekawy sposób tematów
Bookowa Dziewczyna
Mitologia, jeden z moich ulubionych tematów w czasach szkolnych. W zasadzie do dziś mnie inspiruje, chętnie sięgam po książki i filmy związane z tą tematyką 🙂
janielka
Uwielbiałam Mitologię. Ostatnio w V klasie miałam przyjemność ( na zastępstwie za koleżankę polonistkę) omawiać Syzyfa. Tęsknie za lekcjami ( obecnie pracuję w bibliotece szkolnej), może kiedyś uda mi się jeszcze popracować przy tablicy, jako polonista.:)
anspiracje
Ach, gdyby za czasów kiedy byłam w gimnazjum/liceum było tyle inspirujących źródeł… nauka wydawałaby się o wiele bardziej inspirująca 🙂 Świetny dodatek „coś ekstra”! Bardzo zachęcające! 🙂
Guesswhatpl
My też uwielbiamy Mitologię, to jeden z naszych ulubionych tematów z języka polskiego za czasów szkolnych. Oj działo się, działo – świetne lekcje i wspaniała lektura 🙂
Natalia Kurzyńska
Bardzo ważne pytanie do autorki: Czy zna Pani dokładnie jakieś przykłady malarzy bądź rzeźbiarzy współczesnych, którzy inspirują się mitologią grecką? Lub jakichkolwiek artystów, najlepiej zagranicznych. Piszę pracę licencjacką o inspiracjach mitologią w sztuce współczesnej, jednakże nie ma zbyt wiele źródeł na ten temat. Jeśli zna Pani kogoś byłabym bardzo wdzięczna za jakiekolwiek informacje 🙂
Samanta Dryja
Trudno mówić chyba o inspirowaniu się mitologią jako taką. Wydaje mi się, że dziś bohater mitologiczny staje się pretekstem do porozmawiania o czymś zupełnie innym. Wśród współczesnych polskich artystów mogę wymienić Janusza Szpyta („Syzyf”) i Krzysztofa Iwina (pojedyncze dzieła). Trzeba chyba szukać poprzez konkretne tematy mitologiczne lub postaci, bo na tych artystów zetknęłam się, kiedy szukałam jakichś kontekstów dla konkretnych mitów.
Krzysztof
Proszę popatrzyć na drogerie jakie may: HEBE to grecka bogini młodości. Rossmann ma w swoim log centaura (w literce „O”). Greckie ślady są też w nazwach niektórych pizzerii czy restauracji. Centaury są także w Harrym Potterze Opowieściach z Narni.