Witam Cię w pierwszym odcinku nowej serii zatytułowanej „Zrozum dziś”. Tytuł ten jest dwuznaczny, odnosi się bowiem do zrozumienia danych treści z obszaru kultury, języka „już dziś”, w tej chwili, bez odkładania na później. Drugim natomiast odczytaniem, nie mniej ważnym, jest sam cel tego cyklu, czyli zrozumienie otaczającego nas świata, współczesności=dziś, zwracając uwagę na wszelkiego rodzaju konteksty. Cykl ten jest dedykowany uczniom, w szczególności maturzystom.

W tym wpisie :

-> zastanowimy się nad pojęciem „mitologia”;

-> przypomnimy najpopularniejsze mity greckie oraz rzymskie;

-> przyjrzymy się śladom mitologii (Greków oraz Rzymian) w języku;

-> zobaczymy, gdzie dziś i w jaki sposób obecna jest mitologia.

W tym artykule znajdziesz linki do przydatnych stron, z których możesz skorzystać, rozwijając własne zainteresowania bądź powtarzając materiał do matury z języka polskiego.

Zacznijmy zatem przygodę!

Wielu z Was spotkało się już z mitologią i to nie raz. Może w książkach, które rodzice Wam czytali do snu lub podczas samodzielnej lektury, a może z pierwszym mitem zapoznaliście się w szkolnej ławce? A może Wasze pierwsze spotkanie z mitem wcale nie odbyło się poprzez tekst literacki, czy filmowy tylko na przykład przez reklamę, w której usłyszeliście imię nieustraszonego bohatera? Zachęcam Was do podzielenia się swoimi pierwszymi spotkaniami lub wspomnieniami z mitologią w komentarzu.

Czym jest mitologia?

Słownik języka polskiego podaje, że mitologia to: „dziedzina nauki zajmująca się badaniem mitów” lub „zbiór mitów jakiegoś ludu składający się na religię tego ludu„

Za to mit może oznaczać:

Jeśli chodzi o „mit”, to oczywiście interesuje nas pierwsza definicja, która wskazuje na to, że mit jest opowieścią o bogach, półbogach, bohaterach, nadnaturalnych zjawiskach, która próbuje wyjaśnić: pochodzenie świata, zjawiska przyrodnicze, czym jest dobro i zło,  czy przeznaczenie człowieka.

Więcej o mitach, ich funkcji oraz podziale przeczytacie tutaj.

Najpopularniejsze mity

W szkole skupiamy się na mitologii Greków oraz Rzymian, korzystając głównie z książki Jana Parandowskiego pt. „Mitologia”. Przynajmniej tak wynika z moich wspomnień, obserwacji oraz podstawy programowej. I nie ma co się dziwić tym wyborem, ponieważ język Parandowskiego jest prosty i jednocześnie atrakcyjny dla odbiorcy w każdym wieku. W niewielkim stopniu poznajmy mitologię Słowian, czy ludów Dalekiego Wschodu, dziś również nie poświęcimy im uwagi. Jak we wstępie zaznaczyłam – skupimy się na mitologii greckiej oraz rzymskiej.

Jeśli przygotowujesz się do matury z języka polskiego to warto sobie przypomnieć mity 

a) greckie o:

*narodzinach świata                                *Ikarze i Dedalu                           *Demeter i Korze

*Orfeuszu i Eurydyce                               *Odyseuszu                                 *Prometeuszu

*Tezeuszu                                                  *Heraklesie                                  *Niobe

*Narcyzie                                                   *Syzyfie                                        *Tantalu

*wojnie trojańskiej                                   *Labdakidach (Edyp)

 

b) rzymskie o:

*wędrówce Eneasza

*powstaniu Rzymu

*ucieczce Sabinek

Przy powtórce, polecam skorzystać z wymienionej wyżej pozycji – „Mitologii” Parandowskiego. Zachęcam również do skorzystania ze strony poświęconej w całości starożytności.

Źródło:https://play.google.com/store/apps/details?id=air.com.tutotoons.app.greekgods

 

Ślady mitologii w języku

Mity wzbogaciły nie tylko naszą tradycję literacką, ale również nasz język. Pewnie nie raz usłyszeliście bądź użyliście wyrażenia: „syzyfowa praca”, „puszka Pandory” czy „jabłko niezgody”. Te wyrażanie to nic innego, jak związki frazeologiczne. Jeśli nie pamiętacie frazeologizmów zaczerpniętych z mitologii albo nie znacie ich znaczenia, to zachęcam do skorzystania z następujących stron: Strożytność.info, E-szkoła.

Obecność mitologii dziś

Mity są nie tylko obecne w naszym języku, ale również wciąż są niewyczerpanym źródłem inspiracji dla twórców. Są wykorzystywane przez: malarzy rzeźbiarzy, pisarzy, poetów, piosenkarzy, itd. Ba, mitologia okazała się nie tylko atrakcyjna dla artystów, ale również dla twórców reklam oraz przedsiębiorców. Zobaczcie sami, w jaki sposób można odwołać się do mitu, by zyskać miłe skojarzenia z materacem. Tak! Z materacem.

„Miłe skojarzenie” pojawi się u tych, którzy znają mit o Odyseuszu i pamiętają, że jego żona – Penelopa, mimo wielu lat rozłąki, pozostała wierna swojemu mężowi. A to tylko jeden z wielu komercyjnych wykorzystań mitu, ciekawa jestem, na co Wy się natknęliście – koniecznie podeślijcie w komentarzu!

Temat mitologii jest zbyt szeroki, jak na jeden wpis blogowy. Mam nadzieję, jednak że w jakimś stopniu informacje, które zawarłam, okazały się dla Was przydatne i że podzielicie się swoimi typami najciekawszych interpretacji mitologii. W kolejnych wpisach maturalnych pojawią się:

-> toposy, które obecne są w mitologii, a które można zestawić z innymi tekstami kultury (matura pisemna oraz ustna z języka polskiego).

 

Dla fanów klimatów mitologii mam coś extra:

1. Gra planszowa – Cyklady

2. Lista gier wideo z wątkami mitologicznymi (dla graczy w różnym wieku)

3. Inspirujące rozmowy na temat sztuki, nowe odczytania mitów, mity jako inspiracja dla artysty – wszystko to znajdziecie (w formie audycji radiowej!) na stronie Polskie Radio.

4. Nowe odczytania mitów: Grupa Filmowa Darwin: Dedal vs Ikar, Odys i koń trojański, mit o Edypie.

Propozycje książkowe – liczę na Waszą pomoc! Które pozycje książkowe bazujące na mitologii greckiej i rzymskiej polecilibyście?